33.02.98 - Warunki stosowania wyłączników nadprądowych w ochronie przed odłączeniem

Od 1 lutego 1996 r. norma CSN 34 1010 została całkowicie zastąpiona przez nowe normy serii CSN 33 2000. W okresie obowiązywania CSN 34 1010 wielu inżynierów elektryków, w szczególności inżynierów kontroli, opracowało tabelaryczne listy maksymalnych dopuszczalnych wartości impedancji pętli dla poszczególnych elementów wyłączników. Jednak według ČSN 33 2000-4-41 te tabele nie mają już zastosowania.
Zalecenie ECC 33.01. 96 podał wartości prądów wyłączających Ia różnych typów elementów wyłączników o różnych charakterystykach (B, C, D, L, U) dla różnych czasów odłączenia oraz związane z tym wartości impedancji pętli Zs, impedancji przewodu ochronnego  ZPE oraz rezystancje uziemienia części nieożywionych RA tak aby spełnione były warunki samoistnego odłączenia od źródła w sieciach TN (Ia, Zs i ZPE), TT (Ia i RA) oraz IT określone w artykule 413 CSN 33 2000-4-41.
Jednak w międzyczasie, od czasu wydania poprzedniego zalecenia, nastąpiła jeszcze jedna zmiana. O ile podejście normy międzynarodowej i naszej do zasady ochrony przed samoczynnym wyłączeniem nie uległo zmianie, o tyle zmieniło się podejście do określania impedancji pętli. Zgodnie z pierwotnym poglądem, respektowanym przez poprzednie zalecenie i krajowy załącznik do CSN 33 2000-6-61 dotyczący kontroli urządzeń elektrycznych, nie uwzględniono ocieplenia przewodów, a tym samym wzrostu impedancji pętli w wyniku przejścia prądu roboczego i awaryjnego. Obecnie nowe normy międzynarodowe i krajowe (IEC 1200-5-53 i nadchodząca zmiana IEC 33 2000-4-41) uwzględniają już ten efekt oraz wpływ impedancji sieci zasilającej. W szczególności zmiana ta jest respektowana w nowym kodeksie ECC, który zastąpi pierwotne zalecenie. W kolejnym rozdziale podano informacyjne wartości impedancji kabli i przewodów (już skorygowane zgodnie z nową wiedzą) oraz transformatorów 22/0,4 kV, na podstawie których projektant instalacji elektrycznej może już ocenić, czy spełnione zostaną warunki określone w CSN 33 2000-4-41 dla ochrony przez odłączenie od zasilania, czy też konieczne będzie zastosowanie innych środków ochronnych (np. ochronnika prądowego).
. W załączniku do zalecenia podano tabelaryczne zestawienie wartości impedancji pętli Zs dla prądów Ia od 1 do 2 500 A (które zapewniają automatyczne działanie urządzenia ochronnego w określonym czasie) dla sieci TN o napięciu znamionowym 230 V. Wartości te pozwalają ocenić spełnienie warunków ochrony przed odłączeniem w odniesieniu do wartości Ia podanych przez producentów elementów topikowych dla swoich produktów. W nowym kodeksie, który zastąpi poprzednie zalecenia, zostaną dodane maksymalne długości dla najczęściej stosowanych kabli i przewodów z najczęściej stosowanymi zabezpieczeniami, które nadal będą gwarantowały spełnienie wymagań nowych norm prawnych. Nowy kodeks będzie praktyczną pomocą nie tylko dla techników kontroli i elektryków terenowych, ale także dla projektantów instalacji elektrycznych. Dla nich nowa wiedza będzie szczególnie ważna przy projektowaniu nowych instalacji.

Zmiana 1 - 1/2011, która zastępuje rozdział IV "Ochrona przez odłączenie od źródła - sieci TT"
z mocą od 1 stycznia 2011 r. Znacznie zmieniona wersja CSN 33 2000-4-41 została wydana w 2007 roku. Wśród innych zmian, nowelizacja dotyczyła również automatycznego odłączania od źródła, szczególnie w sieciach TT. Chociaż sieci te nie są w Republice Czeskiej tak częste jak w niektórych innych krajach UE, to jednak ich wykorzystanie może być w niektórych przypadkach korzystne, gdzie indziej, gdzie sieci dystrybucyjne są realizowane jako sieci TT, konieczne jest, aby już przy przebudowie lub podłączaniu nowych obiektów były przestrzegane warunki ČSN 33 2000-4-41 ed. 2:2007.
Jeśli chodzi o automatyczne odłączenie w sieci TT przy zastosowaniu ochronnika prądu, warunek automatycznego odłączenia pozostaje w zasadzie taki sam jak w poprzednim wydaniu normy. Jeżeli na rezystancji uziemienia urządzenia przez prąd zwarciowy powstanie napięcie większe lub równe 50 V, urządzenie musi zostać odłączone przez zabezpieczenie prądowe. Jedynym nowym wymogiem jest to, że w przypadkach, gdy konieczne jest zapewnienie szybkiego odłączenia, do wzoru na odłączenie nie trzeba dodawać prądu znamionowego wyłącznika, lecz maksymalnie jego pięciokrotność.
Jeśli chodzi o samoczynne odłączenie w sieci TT, to przy zastosowaniu klasycznych elementów ochronnych uważa się, podobnie jak w sieciach TN, że pętla prądu zwarciowego (zawierająca źródło, przewód liniowy do miejsca uszkodzenia, przewód ochronny między częścią nieożywioną a ziemią oraz sumę rezystancji uziemienia chronionego urządzenia lub chronionej instalacji i rezystancji uziemienia źródła) musi być tak mała, że prąd zwarciowy między częścią pod napięciem a nieożywioną wyzwala w porę działanie elementu ochronnego przypisanego do miejsca uszkodzenia.
Dla powyższych przypadków przygotowano odpowiednie tabele:
a) w przypadku stosowania ochronników prądu, tabelę oporności uziemienia (z przewodem ochronnym) dla każdego typu i zastosowania ochronników prądu,
b) w przypadku zastosowania konwencjonalnych bezpieczników (topikowych, wyłącznikowych), tabela prądów wyrównawczych i związanych z nimi impedancji pętli prądów uszkodzeniowych.

Treść

I. Ogólne

II. Warunki podstawowe

III. Ochrona przez odłączenie od źródła - sieci TN (ochrona przez zerowanie)

IV. Zabezpieczenie przez odłączenie od źródła - sieci TT (zabezpieczenie przez uziemienie w systemach z uziemionym punktem zerowym - węzłem)

V. Ochrona przez odłączenie od źródła - sieci IT (ochrona przez uziemienie w systemach z izolowanym punktem zerowym - węzłem)

VI. Zs - impedancja pętli błędu

VII. Zakończenie

Załącznik I. Tabela wartości Zs dla sieci TN o Uo = 230 V

Załącznik II. Maksymalne długości linii (obwodów) wyznaczone do przygotowania projektu w celu spełnienia warunków impedancji pętli w obwodach TN

.